Με το Network Diagnostic Tool (NDT) ο χρήστης μετρά τις επιδόσεις της σύνδεσής του και ειδικότερα, λαμβάνει στατιστικά στοιχεία για τα σημαντικότερα ποιοτικά χαρακτηριστικά της, όπως το διαθέσιμο εύρος ζώνης από και προς τον υπολογιστή, ο χρόνος απόκρισης πακέτου (packet round trip time) μαζί με τη διακύμανσή του και το ποσοστό απώλειας πακέτων.
Για την εκτίμηση των χαρακτηριστικών αυτών σε έναν υπολογιστή που είναι συνδεδεμένος στο δίκτυο, η εφαρμογή NDT επικοινωνεί με έναν ειδικά διαμορφωμένο εξυπηρετητή που είναι τοποθετημένος σε κεντρικό σημείο του δικτύου και έχει στη διάθεσή του μια δικτυακή σύνδεση μεγάλης χωρητικότητας. Αναλύοντας την επικοινωνία του με τον χρήστη, ο εξυπηρετητής μπορεί να εξαγάγει μία ακριβή εκτίμηση των παραμέτρων που αναφέρθηκαν προηγουμένως, η οποία και παρουσιάζεται στο χρήστη.
Η διάρκεια της μέτρησης δεν ξεπερνά τα 30 δευτερόλεπτα. Για τη χρήση του NDT απαιτείται ένας σύγχρονος browser που να υποστηρίζει την τεχνολογία HTML5 και το πρωτόκολλο WebSocket.
Στη σελίδα μετρήσεων του NDT, ο χρήστης καλείται να ενημερωθεί για τους όρους χρήσης και να τους αποδεχθεί πριν εκτελέσει τη μέτρηση. Κατόπιν, πατώντας το πλήκτρο ΕΝΑΡΞΗ εκτελεί ένα τυποποιημένο σετ μετρήσεων. Οι μετρήσεις γίνονται ξεχωριστά στη ροή ανόδου και στη ροή καθόδου. Μια τυπική μέτρηση διαρκεί 10 δευτερόλεπτα σε κάθε ροή, ενώ λίγος επιπλέον χρόνος χρειάζεται για την αρχικοποίηση της μέτρησης. Με την ολοκλήρωση της μέτρησης, εμφανίζονται τα αποτελέσματα: η θέση του εξυπηρετητή όπου έγινε η μέτρηση, η ταχύτητα λήψης και ταχύτητα αποστολής, ο χρόνος απόκρισης, η απώλεια πακέτων, και η διακύμανση της καθυστέρησης.
Μετά την ολοκλήρωση μιας μέτρησης, ο χρήστης μπορεί να δει μια λεπτομερή στοιχεία για τη μέτρηση, πατώντας στην ετικέτα ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ. Στις λεπτομέρειες περιλαμβάνονται τιμές παραμέτρων του πρωτοκόλλου TCP (παράθυρο λήψης, χρόνος διαδρομής μετ’ επιστροφής, αριθμός duplicate ACKs, κ.α.), για τις οποίες αναλυτική περιγραφή παρέχεται στη σχετική σελίδα του Measurement Lab.
Το σύστημα έχει ενσωματωμένους διαφόρους αυτόματους ελέγχους ώστε να αποφεύγεται η καταγραφή μετρήσεων με λανθασμένα στοιχεία. Για παράδειγμα, δεν γίνεται καταγραφή των μετρήσεων που πραγματοποιούνται από κινητές συσκευές ή για παρόχους των οποίων δεν αναγνωρίζεται το φάσμα διευθύνσεων, ενώ δεν επιτρέπεται η εγγραφή χρηστών από διευθύνσεις εκτός Ελλάδας.
Έτσι, αν ένας χρήστης προσπαθήσει να κάνει μέτρηση από μη αναγνωρίσιμη διεύθυνση, θα εμφανιστεί το σφάλμα:
Η διεύθυνση IP από την οποία συνδέεστε <ΙΡ διεύθυνση> δεν έχει καταχωρηθεί από τον πάροχό σας στη βάση δεδομένων του ΥΠΕΡΙΩΝ. Τα αποτελέσματα της μέτρησής σας δεν θα αποθηκευτούν. Αν είστε συνδρομητής ελληνικού παρόχου, παρακαλούμε αναφέρετε το πρόβλημα στον πάροχό σας ή στην ΕΕΤΤ.
Στην περίπτωση αυτή, αν ο χρήστης κάνει τη μέτρηση από σταθερή σύνδεση, ο πάροχος στον οποίο αντιστοιχεί η σύνδεση θα πρέπει να επιβεβαιώσει στην ΕΕΤΤ το φάσμα ΙΡ διευθύνσεων που χρησιμοποιεί. Ωστόσο, αν ο χρήστης κάνει τη μέτρηση από κινητή σύνδεση, τότε η μέτρηση δεν μπορεί να καταγραφεί.
Προκειμένου για χρήστες εκτός Ελλάδος, εμφανίζεται το μήνυμα σφάλματος:
Η IP διεύθυνσή σας δεν έχει καταχωρηθεί από τον πάροχό σας στη βάση δεδομένων του ΥΠΕΡΙΩΝ. Δυστυχώς δεν μπορείτε να εγγραφείτε, αλλά μπορείτε να πραγματοποιήσετε μετρήσεις ανώνυμα. Αν είστε συνδρομητής ελληνικού παρόχου, παρακαλούμε αναφέρετε το πρόβλημα στον πάροχό σας ή στην ΕΕΤΤ.
Ακόμα, πριν από κάθε μέτρηση, γίνεται έλεγχος αν η IP διεύθυνση του συνδρομητή συμφωνεί με τα στοιχεία της σύνδεσης. Στην περίπτωση που δεν υπάρχει συμφωνία, εμφανίζεται το μήνυμα λάθους:
Η IP διεύθυνσή σας αντιστοιχεί σε διαφορετικό πάροχο απ' αυτόν της επιλεγμένης σύνδεσης. Αν θέλετε να καταγράψετε τις μετρήσεις σας, επιλέξτε τη σωστή σύνδεση από τη λίστα, ή ενημερώστε τα στοιχεία της επιλεγμένης από τις Ρυθμίσεις.
Συνήθως, το πρόβλημα παρουσιάζεται όταν ένας χρήστης έχει δημιουργήσει διαφορετικές συνδέσεις (π.χ. σπίτι, γραφείο) και δεν επιλέγει τη σωστή σύνδεση πριν τη διενέργεια της μέτρησης. Ακόμα, όταν έχει αλλάξει τηλεπικοινωνιακό πάροχο και δεν έχει ενημερώσει τις ρυθμίσεις του λογαριασμού του. Για την επίλυση των προβλημάτων, αρκεί ο χρήστης να επιλέξει τη σωστή σύνδεση, ή να ενημερώσει τις ρυθμίσεις του λογαριασμού του πριν τη μέτρηση.